Het lied der achttien doden - Jan Campert
'Een cel is maar twee meter lang
en nauw twee meter breed,
wel kleiner nog is het stuk grond,
dat ik nu nog niet weet,
maar waar ik naamloos rusten zal,
mijn makkers bovendien,
wij waren achttien in getal,
geen den avond zal zien.'
Eind negentiende eeuw besluit Popke Bakker, zoon van de kastelein van herberg De Drie Zwaantjes in Langweer, met zijn vrouw Dieuwke en hun negen kinderen - het zouden er vijftien worden - een garen en bandwinkel te beginnen in Buitenpost. De zaak P.S. Bakker wordt al gauw een begrip en groeit uit tot een bekend modehuis in het noorden, met filialen in Leeuwarden en Groningen. De streng gereformeerde Bakkers zijn ook bestuurlijk en politiek actief.
Van de kleinkinderen van Popke en Dieuwke zijn er enkelen homoseksueel, een geaardheid die ze vanuit hun gereformeerde achtergrond proberen niet te tonen. Couturier Sjoerd, zijn broers Albert, Popke en Dirk en hun neef, uitgever Bert Bakker, spelen een prominente rol in het artistieke milieu van de late jaren dertig in Amsterdam.
Na de inval van de Duitsers komen zij in verzet. Uiteindelijk zal Sjoerd, die de politie-uniformen maakte voor de aanslag op het Amsterdamse bevolkingsregister in 1943, met zijn verzetskameraden worden geëxecuteerd. Ook de andere Bakkers wacht een dramatisch lot.
Het is voor het eerst dat hun nazaten hun lieten interviewen over hun voorouders. Toni Boumans kreeg ook toegang tot veel persoonlijke documenten en schreef een onvergetelijk verhaal over een uitzonderlijke familie met een bewonderenswaardig moreel kompas. Boumans werkte jarenlang voor de VARA als radio- en tv journaliste, onder meer voor Zembla. Samen met twee andere auteurs schreef ze 'Herinneringen aan Srebrenica'. Daarnaast maakte ze bekroonde documentaires over kunstenaar en verzetsman Willem Arondéus en over dirigente Frieda Belinfante, van wie ze ook de biografie 'Een schitterend vergeten leven' schreef.
Over een waargebeurd verhaal is het altijd moeilijk om een mening te geven. Je kunt immers niets veranderen aan de personages of aan de feiten. Wat bij zo een boek wel heel belangrijk is de schrijfstijl en de geloofwaardigheid. Toni Boumans schrijft met zoveel ingetogenheid over deze familie en met zoveel kennis dat je nergens een gevoel bekruipt of dit wel echt gebeurd kan zijn, of overdreven is. Ze maakt de moedige familie Bakker niet moediger dan ze al zijn en laat ook hun zwakke en moeilijke kanten zien. Dit uiteraard allemaal gebaseerd op de gegevens die ze gekregen heeft van de nakomelingen. Het verhaal is niet geromantiseerd en toch leest het wel weg als een roman, wel als een hele goede literaire roman. Het verhaal hapert nergens, heeft een vloeiende opbouw en is erg interessant, boeiend en onderhoudend. Ook is het voorzien van mooie zwart/wit foto's die het tijdsbeeld goed weergeven.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten