''...Hoe het echt ging. Hoe ze de grens zag, maar besloot niet te kijken. Dat je nooit weet wat de beste beslissing is, alleen achteraf,''
Huiselijk
geweld, mentaal of fysiek, blijft een onderwerp waar zelden tot nooit wordt
over gesproken. Het zal je verbazen dat in je vriendengroep er minstens twee
personen zitten die slachtoffer zijn geweest van huiselijk geweld. Waarom durven
mensen hier niet over te praten? Is het angst, is het schaamte? En wat doet het
met de personen om het slachtoffer heen? Voelen zij zich schuldig omdat ze niets
gemerkt hebben? Snappen ze de impact op het leven van het slachtoffer wel?
Het boek ‘Alledaags geweld’ geeft een blik op het menselijke onvermogen dat van
generatie op generatie wordt doorgegeven en steeds in een andere vorm
terugkeert.
Het verhaal
Van de ene op de andere dag wil Heleens zoon, Jonah, haar niet meer zien.
Heleen begrijpt er niets van, maar kan niet anders dan Jonahs contactverbod
respecteren.
Na een jaar belt hij haar. Inmiddels is hij verhuisd naar een dorp bij haar in
de buurt en heeft hij een nieuwe vriendin, Floor, die zwanger is van hun
zoontje. Alsof er niets is gebeurd maakt Heleen ineens weer onderdeel uit van
Jonahs leven. Ze kan het goed vinden met Floor, die zich wat verloren voelt in
het dorp, zonder rijbewijs, werk, met kind.
Floor neemt Heleen in vertrouwen over haar relatie, die niet zo liefdevol is
als het op Instagram lijkt. Terwijl Floor twijfelt of haar escalerende ruzies
met Jonah normaal zijn of symptoom van een toxische relatie, wordt Heleen geconfronteerd
met de naakte waarheid over haar huwelijk met Jonahs overleden vader en over
hoe dat Jonah heeft gemaakt tot wie hij is.
Eva Keuris
Eva Keuris is geboren in Hilversum in 1978. Ze studeerde Writing for
Performance aan de HKU en gin vervolgens naar Londen voor een Master Screenwriting
for Film and Television. Ze volgde verschillende film. Ze heeft ondertussen
veel fil- en televisie-ervaring. Ze schreef onder andere voor de jeugdseries ‘Spangas’,
‘Zero’ en ‘Vrijland’. Ze werkte aan het scenario voor de film ‘Bizar’, wat gebaseerd
is op het boek van Sjoerd Kuyper en bewerkte het boek ‘Rust en Vrede’ van
Hendrik Groen tot een toneelstuk.
In 2017 debuteerde Eva Keuris met haar roman ‘Over het spoor’. Dit boek ontving
direct lovende recensies. In 2020 bracht Storytel een tiendelige audio triller
van haar uit, genaamd ‘Het zwarte water’. En nu in 2023 brengt uitgeverij
Prometheus haar nieuwe roman uit: ‘Alledaags geweld’.
Begin is goed maar kabbelt dan verder wat voort
Op de eerste bladzijde van het boek val je direct in het persoonlijke verhaal
van hoofdpersonage Heleen. Ze beschrijft haar strijd, haar nachtmerrie en angst.
Dat is goed gedaan want als lezer wil je meteen verder lezen om te weten te
komen wat dit veroorzaakt heeft.
Helaas verloopt de rest van het boek minder vlot en is de onderhuidse spanning
van die eerste drie bladzijdes verdwenen. De aankondiging dat haar zoon haar niet
meer weer zien is kort maar krachtig.
Hoe mentale mishandeling langzaam inwerkt
Door de trage schrijfstijl en de uitgebreide verteltrant krijg je als lezer wel
goed mee wat Heleen heeft meegemaakt en waarom ze beslissingen neemt die je als
lezer verbaast doen staan.
Het gaat in het verhaal dan ook niet zo zeer om fysiek geweld maar meer om mentaal
misbruik. Hoe iemand op een subtiele wijze compleet murw, afhankelijk en geïsoleerd
van de buitenwereld wordt.
Daar ligt voor mij de complexheid van dit verhaal. Want het is nogal wat, wat
Eva Keuris op tafel wil leggen. Psychologische mishandeling kan een voorbode
zijn voor fysiek geweld maar kan ook op zichzelf staan en een persoon soms nog
wel eens meer schade aan richten dan aan diegene die de klappen moet opvangen. Zonder
verder op details in te gaan vind ik echter dat het onderwerp te makkelijk en te
veel aan de bovenlaag van de echte emoties blijft.
Voer voor toneelstuk
Eva Keuris weet precies de scènes te beschrijven, en zelfs zo dat je het als
een film/toneelstuk, voor je ziet. Daarin is echt haar scenario talent te ontdekken.
Wellicht is dit boek ‘Alledaags geweld’ dan ook wel een perfecte basis voor een
toneelstuk. En dan is het aan de acteurs om de emotie in het verhaal te brengen.
De emotie die ik helaas in het boek totaal niet heb kunnen vinden. Bij Heleen
niet, bij haar zoon niet en ook niet bij Floor die het nieuwe slachtoffer is.
Alle personages zijn oppervlakkig, zelfs apathisch te noemen. Een emotie die slachtoffers,
maar ook daders, vaak ontwikkelen, dat wel, maar het komt, naar mijns inziens,
niet zo goed over.
Zit het in het DNA?
In het boek komt ook de vraag aan bod of het handelen van je ouders en de genen
van je (groot)ouders je maakt tot wie je uiteindelijk bent. Handel je altijd
naar wat je meegemaakt hebt? Is een dader ook een slachtoffer? Een zwaar
dilemma en persoonlijk vind ik het boek daar te kort voor om dat uit te vinden.
Er rijzen daardoor meer vragen dan er antwoorden komen.
Een moeilijk, beladen en emotioneel onderwerp
Eva Keuris kan echt wel heel goed schrijven en heeft met het boek ‘Alledaags geweld’
een moeilijk, beladen en emotioneel onderwerp weten aan te snijden. Toch is het
voor mensen die zo een situatie hebben meegemaakt, of er nog in zitten, een
beetje te kort door de bocht en te oppervlakkig.
Maar zoals ik al eerder vermelde, als dit verhaal omgezet wordt naar een
toneelstuk denk ik dat er heel wat extra uit te halen valt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten