maandag 27 november 2023

Erfgrond - Maria Turtschaninoff

''We zouden kunnen verdwijnen. Misschien doen we dat al. Want zoveel andere soorten zijn al verdwenen. Waarom zouden wij mensen anders zijn? Maar de plek verdwijnt niet. Die verandert, maar blijft bestaan.”

Österbotten, 17e eeuw. De afgezwaaide Zweedse soldaat Matts krijgt een pachtboerderijtje toegezegd in het beboste oosten van het rijk. Hij noemt de plek Nevabacka: hij zal de drassige grond met eigen handen bedwingen. De aarde geeft hem voldoende terug, zolang hij in vrede leeft met het veen.
Generaties nazaten komen en gaan, elk met een eigen unieke stem. Van de kapelaan die vlucht voor de Russen en zich op Nevabacka verbergt tot de boerendochter die ervan droomt onderwijzeres te worden.

Vierhonderd jaar na Matts arriveert er een vrouw met een urn op een stil Nevabacka. Hoewel ze er zelf bijna nooit kwam, draagt zij de verantwoordelijkheid voor de familieboerderij nu haat moeder er niet meer is. Zal zi zich deze plek, de natuur en haar erfgrond eigen kunnen maken?

De natuur als hoofdpersonage
Het is even wennen want de hoofdrol is dit keer niet weggelegd voor een personages maar voor een stuk land. Een stuk veengrond in Österbotten, gelegen in West-Finland. Het boek ''Erfgrond' vertelt het verhaal van een boerderij door vier eeuwen heen. Je leest over het wel en wee van de boerderij en zijn bewoners, maar ook over periodes van oorlog, epidemieën, en voor- en tegenspoed.

Over deze gehele periode passeren er nogal wat personages, en ook al komen ze allemaal niet heel uitgebreid aan bod, je krijgt als lezer wel genoeg inzicht in hun karakters om een band met ze op te bouwen. De groei van de mens door de eeuwen heen is ook goed beschreven. Het is hier en daar soms wel even puzzelen wat de onderlinge connectie tussen de personages is, maar uiteindelijk valt alles op zijn plek.

Afwisselende schrijfstijlen
Het is wel een apart verhaal en niet alleen qua schrijfstijl. De schrijfstijl van het boek 'Erfgrond' is zeer afwisselend en leest erg vlot. Soms wordt er verteld vanuit een briefwisseling, dan weer vanuit een dagboek. Soms is er een alwetende verteller, dan weer een vertelling vanuit het perspectief van een personages. Wel is het meeste geschreven als een soort van poëzie en/of treurzang.

Mysterieus laagje
‘Erfgrond’ is denk ik wel een boek wat je aan moet spreken, niet alleen qua schrijfstijl maar ook qua onderwerpen. Zo komen er ook een aantal bosbewoners en magische wezens met verborgen krachten voorbij. Het boek heeft een mysterieus laagje, daardoor is het moeilijk te achterhalen of de bewoners van de boerderij de magische wezens nu echt beleven of dat het een gedachtenspinsel is.
Dit magische aspect is niet duidelijk op de achterkant aangegeven.

De plek verandert maar verdwijnt niet
Dit soort boeken zijn best lastig te recenseren omdat het een apart genre betreft. Ikzelf ben niet zo van de magische wezens maar toch kon ik me er in dit verhaal overheen zetten. De reden daarvoor is de liefde die schrijfster Maria Turtschaninoff in elke regel gestopt heeft. Dat was tijdens het lezen heel duidelijk voelbaar. Mooi gedaan.
De liefde voor mensen, maar voornamelijk de liefde voor de natuur is duidelijk het hoofdthema. Het hele verhaal is eigenlijk een ode aan de natuur en daarmee de verstandhouding tussen de mens en de natuur.
Er is heel veel respect voor alles wat groeit en bloeit. Ook komt heel duidelijk naar voren dat het leven vergankelijk is maar dat de plek waar je woont, welllicht in een andere vorm, altijd zal blijven bestaan. En als je er dan zo over leest is dat een prachtig gegeven en zet het je aan tot denken.

Dit boek moet je zelf ervaren
Altijd fijn als boeken je als lezer emotioneel raken. En je weer even laten weten wat je plekje hier op aarde is.
‘Erfgrond’ is een boek dat je zelf moet ervaren. Ik raad het lezen ervan zeker aan.
Blij dat ik door De club van Echte lezers op ‘Erfgrond’ geattendeerd werd en een recensie-exemplaar mocht lezen.




Geen opmerkingen:

Een reactie posten