''Je weet niet wat oorlog is...''
Dit is het aangrijpende dagboek van de twaalfjarige Yeva, die uit Oekraïne moet vluchten als Rusland haar land binnenvalt. Als ze op een vroege ochtend in maart wakker wordt van het geluid van geweerschoten weet ze dat haar huis in Charkiv niet meer veilig is. In de vochtige, kleine kelder waar ze met oma moet schuilen, besluit ze haar verhaal op te schrijven.
''Je weet niet wat oorlog is...maar na het lezen begrijpen we wel veel beter hoe het is voor jonge en oude mensen, voor families en gemeenschappen die een oorlog hebben meegemaakt en er nog middenin zitten...Als we het samen hebben gelezen, zullen we het niet vergeten.''
Deze zinnen zijn uit het voorwoord van Yeva's dagboek, geschreven door Michael Morpugo, en ze zijn absoluut waar. Want we zullen nooit weten wat het is om angst te hebben voor inslagen, we zullen nooit weten wat het is om plots huis en haard te moeten verlaten en we zullen ons nooit hoeven af te vragen of we nog wel terug kunnen naar ons land en onze dierbaren terug zullen zien. Gelukkig maar.
Yeva's Dagboek geeft een indrukwekkend verslag vanaf de allereerste raketinslag op 24 februari 2022. Yeva, een meisje dat tien dagen eerder op 14 februari haar twaalfde verjaardag nog in vrijheid en onschuld vierde. Ondanks alle voortekenen had niemand gedacht dat de oorlog werkelijkheid zou worden.
Het dagboek leest gemakkelijk en heeft een goede opmaak. Het sfeerbeeld wordt versterkt door weergave van Whatsapp gesprekken tussen Yeva en haar vrienden. De angst en bezorgdheid zijn in die gesprekken goed voelbaar. Ook geeft het aan dat door de social media mensen, ondanks onderduiken en/of vluchten, met elkaar verbonden blijven.
Elke dag in het dagboek wordt vooraf gegaan met de krantenkoppen van die dag. Dat geeft een hele goede impressie van wat er gaande is. Ook de foto's in het dagboek versterken de impact van het verhaal.
Yeva heeft het geluk dat ze relatief snel en veilig met haar oma van Oekraïne naar Dublin kan vluchten. Ze neemt haar dagboek mee en dat wordt onbewust een heel belangrijk verslag. Of Yeva altijd al op de wat volwassen manier geschreven heeft is moeilijk te oordelen als lezer. Voor haar leeftijd komt ze, wat mij betreft, te volwassen over. Dat levert soms wat verbazing, dan wel irritatie, op omdat je de zinsopbouw of het woordgebruik niet bij zo een jong meisje verwacht. Toegegeven op de foto's oogt Yeva ook al wat ouder.
Yeva's Dagboek wordt enigszins vergeleken met 'Het Dagboek van Anna Frank', daar kan ik me niet in vinden. Yeva kan snel vluchten naar een ander land. Anna Frank heeft een hele andere oorlogsbeleving meegemaakt. Meer zoals de achtergebleven vrienden van Yeva. Ondergedoken in oorlogsgebied, verstopt voor de vijand en aanvallen vanuit de lucht, met de angst of ze de volgende dag wel zullen halen.
Een meerwaarde aan het dagboek is dat je aan het einde een overzicht krijgt van hoe het met de vrienden van Yeva verder vergaan is. Ook diep respect voor de oma van Yeva, die de gehele zorg voor haar op zich neemt.
Ik zou het boek zeker aanraden om op scholen te gaan lezen. Maar eigenlijk is het goed voor iedereen om te lezen. Ondanks dat de oorlog namelijk relatief dichtbij is ervaren de meeste mensen het nog steeds iets als 'een ver van mijn bed show'. Alleen klagen ze wel over de stijgende kosten in winkels en de energieprijzen. Natuurlijk ook heel erg maar niet te vergelijken. We leven hier nog wel steeds in vrijheid. Het belangrijkste goed dat we hebben.
Zoals Yeva zelf zegt: ''De blauwe lucht, de felle zon, frisse lucht - het lijkt allemaal zo mooi. Ik weet nu dat we ervan moeten genieten.''
Geen opmerkingen:
Een reactie posten