zondag 5 februari 2023

Het keizerpanorama - Nicole Montagne

''Soms moeten we ons van de werkelijkheid losmaken om de beelden die diep in ons verankerd liggen op te roepen''

Een Nederlandse kunsthistorica opent een pension in het voormalige Oost-Duitse stadje Brandenburg aan de Havel. Net voordat de eerste gasten aankomen krijgt ze te horen dat haar man haar op tal van terreinen bedriegt, maar niet alleen haar, ook vele anderen. Hij blijkt een geslepen fantast. Ze stelt zich de vraag in hoeverre je iemand kunt kennen. Door te kijken naar haar gasten hoopt ze een voorlopig antwoord te vinden.

Zo is er een man die zich vrijwel dagelijks als Otto van Bismarck verkleedt, maar daar iedere keer weer een andere reden voor heeft. Ook is er het echtpaar "in crisis". Beide partners zijn in een eigen voorstellingswereld verkozen. Dan ontdekt de hoofdpersoon van de roman in Berlijn het Keizerpanorama, een houten kijkkast uit 1883 waaromheen vijfentwintig personen op krukjes kunnen plaatsnemen om een ronddraaiende diavoorstelling te bekijken. 
Maar wat zag het publiek in die tijd? Wie koos de beelden uit? En is de illusie die toen geboden werd, nu nog steeds zo krachtig?

Dat is toch het mooie aan zoveel verschillende genres lezen. Af en toe uit je comfort-zone getrokken worden en dan zo een pareltje als dit ontdekken. Dat gebeurde met het recensie exemplaar van het boek 'Het Keizerpanorama', dat ik mocht ontvangen van uitgeveriij 'Werelbibliotheek'

'Het Keizerpanorama' van Nicole Montange heeft een hele fijne schrijfstijl. Geen literaire hoogdraverij maar prettig leesbare zinnen die blijven hangen en aanzetten tot nadenken. Daardoor is 'Het Keizerpanorama' misschien nog wel fijner om te lezen dan een afstandelijker literair boek. Die zijn meestal voorzien van ellenlange zinnen.
Montagne heeft een beschouwende manier van schrijven. Een soort van helikopter-view. Zo kijkt ze van bovenaf naar haar personages maar dwaal je ook op deze manier door de straatjes van het Oost-Duits dorpje. Dit levert een mooie sfeerbeleving op.

Het hoofdthema van dit boek is de relaties tussen mensen onderling. Zowel in het huwelijk, als de familie-, werk- of vriendschapsband. Ze brengt herkenbare situatie aan het licht waardoor de lezer zich met het verhaal kan identificeren. Dit alles gesitueerd in een omgeving als een pension, maakt dat de personages tot elkaar verbonden zijn en hun levens met elkaar gaan delen. Wellicht doordat ze vreemden van elkaar zijn gaan ze net iets verder in het delen van persoonlijke emoties dat dan ze bij 'bekende' zouden doen. Zo krijgen niet alleen de personen uit het boek een andere kijk en inzicht op hun leven maar ook de lezer wordt uitgedaagd om naar zijn eigen emoties te kijken.

Nicole Montagne weet ook feilloos het begrip 'tijd' in zijn perspectief te zetten. Het neigt daardoor af en toe een essay te worden, maar omdat ze nergens onbegrijpelijke begrippen gebruikt, maar juist met wat simpele zinnen in de romansfeer blijft hangen, is het vooral heerlijk en begrijpelijk doorlezen. Toch doet deze schrijfwijze niets af aan de essentie van het verhaal: de noodzaak van verbeelding, en het vinden van een vaste basis om de wereld om ons heen te begrijpen.

Door het leven te vergelijken met het Keizerpanorama, beeldjes die een momentopname zijn en een verhaal vormen wanneer je doorloopt naar het volgende beeld, geeft ze heel goed aan wat de problematiek van de mens kan zijn. In je leven maak je namelijk een keuze; blijf je hangen bij een bepaald beeld, kijk je alleen maar terug op vorige beelden of je stap naar de toekomst om zo het volgende beeld te gaan bekijken.
Een prachtige manier van het leven observeren, 'Het Keizerpanorama' is een roman die de essentie van verbeelding weet vast te grijpen.

 "Een dergelijk beeld van de tijd impliceert beweging en vooruitgang. En dat heeft consequenties. Want als je vooruitgaat begint er iets nieuws. En wanneer er iets nieuws begint, ontstaat er iets ouds.''

Nicole Montange is een schrijfster die het verdiend om meer aandacht te krijgen. Ze schreef eerder al 'Herinneringen aan een vader', De neef van Delvaux' en een makelaar in Pruisen'. Haar boeken zouden ook perfect leesvoer zijn voor leesclubs of besprekingen op school. Ik zelf ben erg blij dat 'Het Keizerpanorama' mijn boekenkast mag opvullen.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten